بشر وارث گناه آدم است یا نه؟؟؟ (چیستی آموزه فدا)
چیستی آموزه فداء:
مسیحیان معتقدند انسان در ابتدا پاک و مقدس آفریده شد؛ ولی با گناه آدم، این پاکی از وی گرفته شد و طبیعتش بیمار و فاسد گشت. این حالت منحصر به آدم نبود؛ بلکه تمامی نسل وی نیز میراث‌بر گناه او شدند. پس از گناه آدم، انسان دیگر توانایی دستیابی به نجات را نداشت و در حالت قهر با خدا قرار داشت. برای برقراری آشتی با خدا و بازگشت طبیعت اولیه آدمی، باید کفارهای داده میشد؛ اما انسانِ سقوط‌کرده توان پرداخت کفاره را نداشت؛ در نتیجه خداوند فرزند یگانة خود، مسیح که هم‌ذات با خود بود، را فرستاد تا در میان بشر زندگی کند و مصلوب شود. مسیح با پذیرفتن صلیب خود را فدای گناهان بشریت کرد. در نتیجه بعد از صلیبِ مسیح، بین خدا و بشر دوستی برقرارشد. البته مسیحیان معتقدند فقط کسانی که به مسیح ایمان بیاورند از این رستگاری بهره‌مند خواهند شد.
گاه، الاهیدانان مسیحی، تاریح بشر را به سه دوره تقسیم می‌کنند: 1. انسان قبل از گناه؛ 2. دورة گناه؛ و 3. دورة پس از صلیب. در ادامه به معرفی و بررسی این آموزه خواهیم پرداخت:
انسان قبل از گناه:
خداوند طبیعت اولیه انسان را پاک و خداگونه[1] خلق کرد. در اعتقاد‌نامة رسمی کاتولیک آمده است: «خدا انسان را به صورت خود آفرید، او را به صورت خدا آفرید ... انسان جایگاه منحصر به فردى در خلقت داشت»[2]. اما مسیحیان معتقدند این «تقدس وعدالت» با گناه آدم از بین رفت: «کلّ این هماهنگى عدالت اولیه، که در نقشه خدا براى انسان پیش‌بینى شده بود، با گناه پدر و مادر ما از دست رفت».[3]
دوره گناه اصلی:
هنگامی که آدم نافرمانی کرد و از درخت ممنوعه خورد، تقدس اولیهاش را از دست داد و در نتیجه طبیعتش«فاسد» شد. در الاهیات مسیحی به نافرمانی آدم و حوا که منجر به سقوط انسان شد «گناه نخستین» و یا «گناه اصلی» می‌گویند[4].
به اعتقاد مسیحیان، نافرمانی آدم و حوا علاوه بر اینکه باعث اخراج آن دو از باغ عدن گردید، موجب شد تا تمام نسل به گناه آلوده گردند. پولس در این باره می‌گوید: «گناه به‌واسطه یک آدم وارد جهان شد و به‌واسطه گناه مرگ آمد»[5]. به‌طور خلاصه این گناه چند خصوصیت را در بشر ایجاد کرد:
1. با گناه آدم، انسان تقدس و عدالت اولیه‌ای را که از خدا دریافت کرده بود از دست داد (کاتولیک)[6] و طبیعتش به‌طور کامل فاسد شد (پروتستان).[7]و گناهان بعدی بشر نیز نتیجه گناه آدم است.
2. انسان جاودان آفریده شده بود و در نتیجة گناه آدم بود که مرگ وارد زندگی بشر شد. مرگ عقوبت گناه است[8].
3. با گناه آدم، رابطه بین خدا و بشر قطع شد و بشریت به قهر با خدا دچار شد که پولس از آن، به زمان دشمنی بشریت و خدا یاد میکند[9]. عصیان آدم باعث بیگانگی انسان با خدا شد و طبیعت بشر را فاسد کرد. گناهان بعدی بشر نیز نماد بیرونی این طبیعت فاسد است.[10]
[1]. خدا آدم را به صورت خود آفرید (پیدایش 1: 27).
[2]. Catechism of the Catholic Church, paragraphs 355ـ357.
[3]. Ibid, paragraphs 374ـ379.
[4]. Oxford Dictionary of the Christian Church, article Original Sin.
[5]. رومیان 5: 12.
[6].Ibid, p. 93ـ94.
[7]. الامیر کانی و دیگران، نظام التعلیم فی العلم لاهوت القویم، ج2 ص 78.
[8]. برداشت از اعتقاد‌نامه کارتاژ.
[9]. رومیان 5: 10.
[10]. استات جان، مبانی مسیحیت، مترجم: روبرت آسیریان، بی جا، انتشارات حیات ابدی، بی تا، ص 68.
